SDPO फुल फॉर्म SDPO Full Form In Marathi

SDPO Full Form In Marathi : SDPO नियुक्ती विविध पोलीस ठाण्यांमध्ये केली जाते जे राज्य सरकार आणि जिल्हा पोलीस यांच्यातील दुवा म्हणून काम करतात. ते राज्य सरकारच्या उच्च स्तरापासून पोलिसांच्या खालच्या स्तरापर्यंत समन्वय आणि सल्ला देतात.

SDPO Full Form In Marathi

SDPO फुल फॉर्म SDPO Full Form In Marathi

हा एक प्रकारचा पोलिस निरीक्षक पेक्षा खालचा दर्जा आहे. गस्त आणि तपास यासारखी काही कार्ये पार पाडण्याची जबाबदारी त्यांच्यावर असते. आज आपण SDPO म्हणजे काय ? SDPO सती पात्रता, SDPO चे कार्य, SDPO चे अधिकार बघणार आहोत.

SDPO Full Form In Marathi । SDPO Long Form In Marathi

 SDPO चा इंग्रजी फुल फॉर्म  Sub-Divisional Police Officer (सब डिव्हिजनल पोलीस ऑफिसर) असा आहे. SDPO चा मराठी फुल फॉर्म “उपविभागीय पोलीस अधिकारी असा आहे.

SDPO म्हणजे काय? । What Is SDPO?

SDPO ही भारतातील विशेष पोलिस श्रेणी आहे. ब्रिटीश इंडियन पोलिस अॅक्ट, 1861 मधून हा शब्द तयार झाला आहे, जो ब्रिटीश भारतात पोलिसाची  कर्तव्ये पार पाडू शकतील असे पोलिस अधिकारी तयार करण्यासाठी लॉर्ड रॅफल्सने सादर केला होता.

हा एक प्रकारचा पोलिस निरीक्षक पेक्षा खालचा दर्जा आहे. गस्त आणि तपास यासारखी काही कार्ये पार पाडण्याची जबाबदारी त्यांच्यावर असते.

SDPO साठी आवश्यक पात्रता

  • उमेदवार कोणत्याही पदवीमध्ये उत्तीर्ण असावा.
  • वय 21 ते 38 दरम्यान असावे.
  • ती व्यक्ती भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे.
  • पुरुषांसाठी उंची 165 सेमी (5 फूट 5 इंच) आणि महिलांसाठी 155 सेमी (5 फूट 1 इंच),
  • छातीची आवश्यकता 84 सेमी (33 इंच) आणि छातीचा विस्तार किमान 5 सेमी (2 इंच) ची शारीरिक आवश्यकता आहे.
  • दरवर्षी, राज्य सरकारे भारतीय पोलीस सेवेत पदोन्नतीसाठी योग्य असण्यासाठी राज्य पोलीस सेवेतील सदस्यांची यादी तयार करतात. राज्य लोकसेवा आयोगामार्फत नियुक्त केलेल्या अधिकाऱ्यांना हे पद थेट मिळते. त्यावरील रँक हा पोलिस अधीक्षकांचा आहे आणि खालचा दर्जा निरीक्षकाचा आहे.

SDPO चे कार्य

  • उपविभागीय पोलीस अधिकारी यांचे महत्व भारतात, SDPO नियुक्ती विविध पोलीस ठाण्यांमध्ये केली जाते जे राज्य सरकार आणि जिल्हा पोलीस यांच्यातील दुवा म्हणून काम करतात.
  • ते राज्य सरकारच्या उच्च स्तरापासून पोलिसांच्या खालच्या स्तरापर्यंत समन्वय आणि सल्ला देतात. या अधिकाऱ्यांचाही तपासात सहभाग आहे.
  • शिवाय, हे अधिकारी आदिवासी समस्या, कायदा आणि सुव्यवस्था सुधारणे इत्यादी स्थानिक समस्यांचे निराकरण करण्यात देखील गुंतलेले आहेत.
  • तसेच SDPO त्यांच्या अखत्यारीतील विविध पोलीस ठाण्यांतील गस्त, तपास, तपास सहाय्य किंवा इतर मॅनिंग पोझिशन्स अशा प्रकारे कार्य पार पडते. .
  • त्याच्या पीएस मर्यादेतील गुन्ह्यांचे प्रतिबंध / शोध यासाठी जबाबदार असणे
  • उपविभागातील सर्व पोलिसांच्या कामकाजाच्या सामान्य कार्यक्षमतेसाठी जबाबदार असणे
  • अनुसूचित जाती-जमातींवरील अत्याचाराच्या प्रकरणांची आणि इतर महत्त्वाच्या बाबींची चौकशी करणे.
  • पर्यवेक्षण करणे आणि सर्व वॉच आणि वॉर्ड ड्युटीची सुव्यवस्थित व्यवस्था सुनिश्चित करणे.
  • कायदा व सुव्यवस्थेची कर्तव्ये पार पाडणे आणि कायदा व सुव्यवस्थेच्या कर्तव्यात गुंतलेल्या अधीनस्थांच्या कर्तव्यावर देखरेख करणे.
  • याशिवाय, SDPO ला लोकांना अटक करण्याचे किंवा स्वतःहून तपास करण्याचे अधिकार नाहीत. जर निरपराध नागरिकांना कोणत्याही विशिष्ट कारणास्तव त्यांच्याद्वारे ताब्यात घेण्याची आवश्यकता असेल तर, ते न्यायाधीशांच्या आदेशानुसार कायदेशीर कारवाई सारख्या योग्य प्रक्रियेद्वारे करणे आवश्यक आहे.

SDPO अधिकाऱ्यांचे अधिकार

  • उपविभागीय पोलिस अधिकार्‍याचे अधिकार हे निरीक्षकासारखेच असतात.
  • सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे एसडीपीओला अटक करण्याचा अधिकार नाही.
  • तथापि, पोलिस ऑपरेशन दरम्यान जे लोक त्याच्यावर हल्ला करत आहेत किंवा धमकावत आहेत त्यांच्या विरुद्ध बळाचा वापर करू शकतो जर त्याला असे वाटत असेल की त्यांचे वागणे त्याच्या आणि त्याच्या गटासाठी हानिकारक आहे.
  • आणखी एक महत्त्वाचा पैलू असा आहे की SDPOs हे “निरीक्षक” मानले जात नाहीत याचा अर्थ असा आहे की निरीक्षकांद्वारे केल्या जाणार्‍या सर्व क्रियाकलापांची त्यांच्या संबंधित पोलिस स्टेशनमध्ये नोंदणी करावी लागेल, तेथे SDPOs द्वारे केलेल्या क्रियाकलापांची अशी कोणतीही नोंद नसेल.

SDPO आणि PI यांच्यातील फरक

SDPO आणि PI यांच्यातील फरक दोन वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये दिसून येतो.

भारतीय पोलीस पदानुक्रम इन्स्पेक्टर हा एक वरिष्ठ दर्जा आहे. मात्र, SDPO अधिकाऱ्यांचाही पद त्यांच्यापेक्षा वरचा आहे. निरीक्षकांच्या बाबतीत, ते दोन्ही एकाच श्रेणीचे भाग असूनही आणि त्यांच्या अंतर्गत सेवा करत असूनही ते सहसा SDPO च्या वर असतात. म्हणून, बहुतेक प्रकरणांमध्ये, SDPO हा पेक्षा कनिष्ठ मानला जातो.

पोलीस दलातील रँक

  • Director General of Police(DG)-पोलीस महासंचालक
  • Deputy Inspector General of Police(DGP)-पोलिस उपमहानिरीक्षक
  • Superintendent of Police (SP)-पोलीस अधीक्षक
  • Deputy superintendent of police(DYSP)-पोलीस उपअधीक्षक
  • Police Inspector (P.I.)-पोलीस निरीक्षक
  • Sub-Divisional Police Officer(SDPO)-उपविभागीय पोलीस अधिकारी
  • Assistant Police Inspector (A.P.I.)-सहाय्यक पोलीस उपनिरीक्षक
  • Police Sub-Inspector (P.S.I.)-पोलीस उपनिरीक्षक
  • Assistant Police Sub-Inspector (A.S.I)-सहाय्यक पोलीस उपनिरीक्षक
  • Head Constable (H.C)-हेड कॉन्स्टेबल
  • Police Naik (P.N)-पोलीस नाईक
  • Police Constable (P.C.)- पोलीस कॉन्स्टेबल

FAQ-

SDPO काय आहे?

SDPO हि एक पोलीस दलातील पोस्ट आहे. हा एक प्रकारचा पोलिस निरीक्षक पेक्षा खालचा दर्जा आहे. गस्त आणि तपास यासारखी काही कार्ये पार पाडण्याची जबाबदारी त्यांच्यावर असते.

SDPO चे कार्य काय आहे?

SDPO त्यांच्या अखत्यारीतील विविध पोलीस ठाण्यांतील गस्त, तपास, तपास सहाय्य किंवा इतर मॅनिंग पोझिशन्स अशा प्रकारे कार्य पार पडते

SDPO आणि Police Inspector (PI) मध्ये काय फरक आहे ?

भारतीय पोलीस पदानुक्रम Police Inspector हा एक वरिष्ठ दर्जा आहे. मात्र, SDPO अधिकाऱ्यांचाही पद त्यांच्यापेक्षा वरचा आहे. निरीक्षकांच्या बाबतीत, ते दोन्ही एकाच श्रेणीचे भाग असूनही आणि त्यांच्या अंतर्गत सेवा करत असूनही ते सहसा SDPO च्या वर असतात. म्हणून, बहुतेक प्रकरणांमध्ये, SDPO हा पेक्षा कनिष्ठ मानला जातो.

SDPO साठी काय पात्रात आहे?

उमेदवार कोणत्याही पदवीमध्ये उत्तीर्ण असावा. वय 21 ते 38 दरम्यान असावे. ती व्यक्ती भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे.पुरुषांसाठी उंची 165 सेमी (5 फूट 5 इंच) आणि महिलांसाठी 155 सेमी (5 फूट 1 इंच),छातीची आवश्यकता 84 सेमी (33 इंच) आणि छातीचा विस्तार किमान 5 सेमी (2 इंच) ची शारीरिक आवश्यकता आहे.

Leave a Comment